Aktualizacja:
12 maja 2014
Aktualizacja:
13 marca 2024
Kodeks pracy gwarantuje pracownikowi prawo do otrzymania wynagrodzenia za czas, w którym nie wykonuje pracy, a niezdolność do jej wykonywania została spowodowana np. chorobą.
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje:
Pracownik otrzymuje wynagrodzenie chorobowe finansowane ze środków pracodawcy przez 33 dni w ciagu roku za każdy dzień choroby. Okres 33 dni ustala się sumując poszczególne okresy niezdolności w trakcie roku kalendarzowego, nawet jeśli pomiędzy nimi występuje przerwa lub gdy pracownik w danym roku kalendarzowym był zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy.
Pamiętaj!
Do okresu 33 dni nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających w okresie 30-dniowego wyczekiwania na prawo do wynagrodzenia chorobowego.
Wynagrodzenie za czas choroby tej grupy pracowników jest finansowane ze środków pracodawcy przez okres choroby lub odosbnienia w związku z chorbą zakaźną – trwający łącznie do 14 dnia w ciagu roku kalendarzowego. Po tym okresie pracownikowi przysługuje już zasiłek chorobowy, finansowany ze środków ZUS.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowgo przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone przez okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiac, w którym powstała niezdolność do pracy. Przy czym, za wynagrodzenie należy tu rozumieć – zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (łącznie 13,71%).
Od tej zasady istnieją jednak wyjątki, gdzie podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego ustala sie według odrębnych reguł. Zdarzają są bowiem sytuacje, w których pracownik jest np. zatrudniony krócej niż 12 miesięcy u danego pracodawcy lub też nie otrzymał pełnego wynagrodzenia za poszczególne miesiące czy przez część roku przebywał na urlopie bezpłatnym. Przepisy regulują również takie przypadki. I tak np. jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.
Pamiętaj!
W podstawie wynagrodzenia za czas choroby nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłącane za okres pobierania zasiłku. Takimi składnikami wynagrodzenia mogą być np.:
Obliczenie kwoty wynagrodzenia chorobowego sprowadza się w praktyce do kilku kroków. W tym celu należy:
Przykład obliczenia wynagrodzenia chorobowego
Jan B. zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę od kilku lat w tym samym zakładzie pracy. Od 23 do 25 kwietnia 2014 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim. Jego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc choroby przedstawiały sie następująco:
Miesiąc | Wynagrodzenie brutto (zł) | Składki na ubezp. społ. finansowane przez pracownika (13, 71%) (zł) | Podstawa wynagrodzenia chorobowego (zł) |
---|---|---|---|
Kwiecień | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Maj | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Czerwiec | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Lipiec | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Sierpień | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Wrzesień | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Październik | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Listopad | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Grudzień | 1600,00 | 219,36 | 1.380,64 |
Styczeń | 1.680,00 | 230,33 | 1.449,67 |
Luty | 1680,00 | 230,33 | 1.449,67 |
Marzec | 1680,00 | 230,33 | 1.449,67 |
RAZEM | 16.774,77 |
Suma wynagrodzeń z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym Jan B. zachorował (po odjęciu składek na ubezpieczenia społeczne z jego wynagrodzenia brutto) wynosi 16.774,77 zł.
Ustalenie wysokości wynagrodzenia za czas choroby:
Wyszczególnienie | Sposób obliczenia | Kwota (zł) |
---|---|---|
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie | 16.774,77 : 12 miesięcy | 1.397,90 |
80% przecietnego miesiecznego wynagrodzenia | 1.397,90 x 80% | 1.118,32 |
Stawka za 1 dzień wynagrodzenia chorobowego | 1.118,32 : 30 dni | 37,28 |
Wynagrodzenie za czas choroby | 37,28 x 3 dni | 111,84 |
Wyliczenie wynagrodzenia za pozostałą (przepracowaną) część miesiąca:
Wyszczególnienie | Sposób obliczenia | Kwota (zł) |
---|---|---|
Wynagrodzenie zasadnicze za kwiecień | 1.680,00 : 30 dni | 1.680,00 |
Stawka dzienna za kwiecień | 56,00 x 3 dni | 56,00 |
Wynagrodzenie przypadające na dni nieobecności w pracy | 1.680,00 – 168,00 | 168,00 |
Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca | 1.680,00 – 168,00 | 1.512,00 |
Wynagrodzenie Jana B. za miesiac kwiecień wynosi więc 1.623,84 zł. (wynagrodzenie za czas choroby oraz wynagrodzenie za pozostałą część miesiaca).
Obliczenia listy płac:
Wyszczególnienie | Sposób obliczenia | Kwota (zł) |
---|---|---|
Przychody pracownika podlegające opodatkowaniu | 1.512,00 + 111,84 | 1.623,84 |
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne | – | 1.512,00 |
Składki na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe | 1.512,00 x 13,71% | 207,29 |
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne | 1.512,00 + 111,84 – 207,29 | 1.416,55 |
Pobrana składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) | 1.416,55 x 9% | 127,49 |
Odliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne (7,75%) | 1.416,55 x 7,75% | 109,78 |
Podstawa opodatkowania (po zaokrągleniu) | 1.623,84 – 111,25 – 207,29 | 1.305,00 |
Zaliczka na podatek dochodowy (brutto) | 1.305,00 x 18% – 46,33 | 188,57 |
Zaliczka na podatek dochodowy do US (po zaokrągleniu) | 188,57 – 109,78 | 79,00 |
Kwota do wypłaty dla pracownika | 1.623,84 – 207,29 – 127,49 – 79,00 | 1.210,06 |
Mając już wszystkie potrzebne dane można przystąpić do wypełniania dokumentów do ZUS, w których należy wykazać wynagrodzenie chorobowe wraz z przerwą w opłacaniu składek. Za Jana B. płatnik składek zobowiązany jest złożyć komplet rozliczeniowy składający się z ZUS DRA, ZUS RCA oraz ZUS RSA. O tym jak wypełnić imienny raport ZUS RSA w nastepnym artykule.
Czytaj dalej: Rozpoczęcie pracy w trakcie miesiąca – sposób obliczania wynagrodzenia
Administrator witryny informuje, że niniejszy artykuł służy wyłącznie celom informacyjnym i nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475 ze zm.)