Czy można pracować na urlopie macierzyńskim?

Aktualizacja:

Tak, ale…

Polskie prawo zezwala na łączenie pracy zarobkowej z urlopem macierzyńskim zachowując przy tym prawo do zasiłku. Należy jednak zwrócić uwagę na rodzaj umowy oraz podmiot, z którym będzie ona zawarta, tak by praca nie wpłynęła na wysokość wypłacanego zasiłku.

Praca u obecnego pracodawcy

1. Praca podczas urlopu macierzyńskiego (podstawowego) trwającego 20 tygodni

Przepisy kodeksu pracy nie regulują możliwości zarobkowania podczas podstawowego urlopu macierzyńskiego, a jak wiadomo co nie jest zakazane jest dozwolone. Ponadto ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje możliwość zatrudnienia z jednoczesnym przebywaniem na urlopie macierzyńskim. 

Trzeba być jednak ostrożnym, ponieważ pracodawca udzielający urlopu macierzyńskiego może zostać oskarżony z tytułu naruszenia praw pracownika związanych z rodzicielstwem. Urlop macierzyński jest szczególnym uprawnieniem i ma na celu zapewnienie młodej mamie zregenerowanie sił po odbytym porodzie oraz opiekę nad swoim nowonarodzonym dzieckiem.

Praca podczas podstawowego urlopu macierzyńskiego powinna więc mieć charakter wyjątkowy np. związany z odpowiedzialnym stanowiskiem bądź dotyczyć zakresu obowiązków innych niż dotychczas wykonywanych przez pracownika.

Niedopuszczalne jest zawarcie z pracownicą przebywającą na urlopie macierzyńskim umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej w celu wykonywania jej dotychczasowych obowiązków. 

2. Praca podczas urlopu rodzicielskiego (dodatkowego) trwającego 32 tygodnie

Zgodnie z art. 182 § 1 Kodeksu pracy pracownik może łączyć urlop rodzicielski, który nie jest obligatoryjny, z pracą zawodową u pracodawcy udzielającego tegoż urlopu. Praca może być jednak wykonywana w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru pracy, czyli nie więcej niż na 1/2 etatu. W takim przypadku młoda mama otrzymuje zasiłek macierzyński, ale proporcjonalnie niższy o wykonywany przez nią wymiar pracy (dodatkowy urlop rodzicielski udzielany jest na pozostałą część wymiaru czasu pracy). 

Pani Ania w czasie ciąży była zatrudniona na cały etat. Zdecydowała się na roczny urlop macierzyński. Po 7 miesiącach od urodzenia dziecka postanowiła wrócić do pracy na 1/4 etatu. Pracodawca udzielił jej więc urlopu rodzicielskiego w wymiarze 3/4 etatu.

Należy pamiętać, by złożyć pisemny wniosek do pracodawcy nie później niż 14 dni przed planowanym rozpoczęciem pracy, w którym powinna znaleźć się informacja:

  • o wymiarze czasu pracy,
  • o okresie, przez który pracownik chce łączyć pracę z urlopem macierzyńskim.

Praca u innego (nowego) pracodawcy

Praca u innego pracodawcy niż ten, który udzielił urlopu macierzyńskiego, co ciekawe, jest możliwa zarówno w okresie podstawowego, jak i dodatkowego urlopu macierzyńskiego. W tym przypadku należy zwrócić uwagę na rodzaj umowy, która może być bardziej lub mniej korzystna.

1. Umowa o pracę

Młoda mama może podjąć pracę w dowolnym momencie urlopu macierzyńskiego i nie skutkuje to obniżeniem zasiłku macierzyńskiego. Musi jednak pamiętać, że w ramach umowy o pracę nie może skorzystać ze zbiegu tytułów ubezpieczeń i jej wynagrodzenie netto w porównaniu np. z umową zlecenie będzie niższe o obowiązkowe składki.

2. Umowa zlecenie

To najkorzystniejsze rozwiązanie podczas urlopu macierzyńskiego (podstawowego i dodatkowego). Młoda mama nie dość, że otrzymuje w tym przypadku pełny zasiłek macierzyński, to dodatkowo otrzymuje wyższe wynagrodzenie netto niż gdyby podjęła pracę przed uzyskaniem zasiłku. Dzieje się tak dlatego, że korzysta ona ze zbiegu tytułów ubezpieczeń. Obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne odprowadza bowiem budżet państwa z tytułu zasiłku i nie trzeba oskładkowywać dodatkowego wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia (dotyczy to sytuacji, gdy zasiłek brutto jest przynajmniej równy wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę).

3. Własna działalność gospodarcza

Młoda mama może bez przeszkód prowadzić swoją działalność gospodarczą i nie wpływa to na wysokość zasiłku macierzyńskiego bądź jego zawieszenie.

Podstawa prawna
  • Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
  • Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585)
  • Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 poz. 159)
Nota prawna

Administrator witryny informuje, że niniejszy artykuł służy wyłącznie celom informacyjnym i nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475 ze zm.)

Udostępnij ten post